विराटनगर । विराटनगरस्थित आर्या न्यूरो हस्पिटलका प्रबन्धक निर्देशक तथा वरिष्ठ न्यूरो सर्जन डाक्टर पंकजराज नेपालको ‘नेपालको इलस्ट्रेटिभ एटलस अफ क्रेनियल सर्जरी’ नामक पुस्तक बिमोचन भएको छ ।
सुनसरीको इटहरीस्थित सोल्टी होटलमा शुक्रबार नेपाल न्यूरो सर्जन समाज (नेसन) को ११ औं राष्ट्रिय सम्मेलनमा डाक्टर नेपालको उक्त पुस्तक बिमोचन भएको हो ।
पुस्तकको बिमोचन कोशी प्रदेशका मुख्यमन्त्री हिक्मत कुमार कार्की, नेपाल न्यूरोसर्जन समाजका अध्यक्ष तथा वरिष्ठ न्यूरो सर्जन डा. यामबहादुर रोकालगायतले संयुक्त रुपमा गरे ।
कार्यक्रममा बोल्दै वरिष्ठ न्यूरो सर्जन डा. पंकजराजले यो पुस्तक नेपालमा न्यूरो सर्जरीको क्षेत्रमा अग्रगामी स्वर्गीय प्राध्यापक उपेन्द्र प्रसाद देवकोटाको शिक्षा र विरासतको प्रमाण भएको बताए । ‘यो दृष्टान्त एटलसको उद्देश्य उहाँले हामीलाई, उहाँका विद्यार्थीहरूलाई सिकाउनुभएका ज्ञानहरू, उहाँको निधन भएको लामो समय पछि हजारौंको जीवन बचाउने विकसित अभ्यासहरूसँग जोड्नु हो,’ डाक्टर नेपालले भने ।
यस पुस्तकका दृष्टान्तहरू रेखाचित्र मात्र होइन; तिनीहरू मेरो न्यूरोसर्जनको रूपमा यात्राको प्रतिबिम्ब रहेको उनले बताए । ‘यस एटलसको प्रत्येक रेखाचित्र डिजिटल परिशुद्धतामा बनाइएको छ । जुन मैले गरेको शल्यक्रियाहरू, प्रोफेसर देवकोटाले सिकेका पाठहरूको सम्झनाहरू र विभिन्न पाठ्यपुस्तकहरूमा रहेको विशाल ज्ञानबाट प्रेरित थियो । यी तस्बिरहरू प्रस्तुत गर्न मात्र होइन तर सावधान कलात्मकताको भावनालाई मार्गदर्शन गर्नका लागि पनि हुन् । जुन हरेक सफल न्यूरोसर्जिकल प्रक्रियामा अन्तर्निहित हुन सक्छ,’ डाक्टर नेपालले भने, ‘यस एटलसको प्रारम्भिक अध्यायहरूले प्रभावकारी न्यूरोसर्जिकल प्रविधिहरूको मेरुदण्डको रूपमा महत्वपूर्ण शारीरिक निष्कर्षहरूमा खोजी गर्दछ । क्रेनियल शल्यक्रियाको जटिलताहरू नेभिगेट गर्न चाहने कुनै पनि सर्जनको लागि यी सूक्ष्मताहरू बुझ्न आवश्यक छ । त्यसपछिका अध्यायहरू क्रेनियल ट्रमा, न्यूरोभास्कुलर, र ब्रेन ट्युमरहरूको व्यवस्थापनमा प्रयोग गरिने विभिन्न शल्य चिकित्सा प्रविधिहरूमा समर्पित छन् ।’ प्रत्येक प्रविधिलाई स्पष्ट, व्यावहारिक मार्गदर्शन प्रदान गर्ने उद्देश्यले विस्तृत रूपमा व्याख्या गरिएको उनले बताए । साथै प्रोफेसर देवकोटाको दृष्टिकोणको शिक्षाहरू पनि पुस्तकमा सुरक्षित राखिएको डाक्टर नेपालले बताए ।
कार्यक्रममा नेपाल न्यूरोसर्जन समाजका अध्यक्ष डाक्टर यामबहादुर रोकाले इलस्ट्रेटिभ एटलस अफ क्रेनियल सर्जरी पुस्तकले न्युरोसर्जनहरूका लागि बहुमूल्य स्रोतको रूपमा काम गर्ने बताए । डाक्टर नेपालले लेखेको पुस्तकमा समावेश गरेको चित्रहरु उनी आफैले बनाएका हुन् । उनी आर्टप्रति शौखिन छन् ।